เป้าหมาย ความหมาย และสายสัมพันธ์สร้างพลังสุขภาพจิต ปี 63

balance-your-mind

ครั้งหนึ่งเมื่อพยาบาลชุมชนออกเยี่ยมประชาชนในพื้นที่รับผิดชอบก็ไปพบอดีตคนไข้คนหนึ่งที่เคยมาตรวจที่โรงพยาบาลเมื่อ 10 ปีที่ผ่านมาในงานวัดที่หมู่บ้านของเขา พยาบาลก็เข้าไปทักทายว่าจำกันได้ไหม เป็นอย่างไรบ้างตลอดเวลา 10 ปีไม่เห็นไปโรงพยาบาลอีกเลย ในขณะที่พยาบาลสังเกตุเห็นว่าผู้ป่วยมีร่างกายทรุดโทรมลงกว่าเดิมมาก เมื่อพยาบาลสนทนาด้วยคนไข้ก็รู้สึกดีใจที่พยาบาลจำเขาได้และยังใส่ใจสอบถามสารทุกข์ของเขาด้วย และนั่นคือจุดเริ่มต้นของคนไข้คนดังกล่าวที่ตั้งเป้าหมายใหม่ว่าบัดนี้เป็นต้นไปจะหันมารักษาการติดเชื้อเอชไอวีอีกครั้ง

ในขณะที่นักธุรกิจคนหนึ่ง ได้บอกกับผู้เขียนว่าตลอดเวลาหลายปีที่ผ่านมามุ่งมั่นทำธุรกิจจนแทบไม่มีเวลาดูแลสุขภาพของตนเองจนเจ็บป่วยเพราะไม่ได้ออกกำลังกายมาหลายปี มาในปีนี้ตั้งใจไว้อย่างแน่วแน่ว่าจะต้องออกกำลังกายอย่างน้อยสัปดาห์ละสามวันวันละ 30 นาทีและเริ่มต้นในเดือนมกราคมนี้เป็นต้นไป พร้อมทั้งตั้งใจที่จะต้องเลิกสูบบุหรี่ให้ได้ เพราะรู้ว่าการเลิกบุหรี่จะส่งผลทำให้สุขภาพดีขึ้นด้วย กระทั่งลดผลกระทบจากควันบุหรี่ที่ไปทำลายสุขภาพของคนข้างเขียงในครอบครัวด้วย

ขณะที่ผู้เขียนเองตั้งเป้าหมายการทำงานในปีนี้ว่านอกจากงานประจำด้านงานวิทยุโทรทัศน์ งานเขียน งานวิทยากรและงานวิชาการซึ่งทำประจำอยู่แล้วนั้น ก็ตั้งเป้าหมายใหม่ในเรื่องของธุรกิจพร้อมทั้งศึกษาพุทธศาสนาแนวเซ็นอย่างจริงจังในปี 2563 นี้ด้วย นอกจากนั้นยังได้ชวนทีมงานและกัลยาณมิตรศึกษาศาสนาในแนวเดียวกันอีกด้วยเป้าหมายเดียวกันเพื่อลดละความทุกข์ทางโลกและให้เข้าใกล้พระนิพพานได้อย่างรวดเร็วที่สุดนั่นเอง

จากสามตัวอย่างที่กล่าวมาผู้เขียนตั้งใจจะบอกว่า คนที่มีพลังชีวิตที่เข้มแข็งและอยากจะดำรงอยู่นั้นจะต้องมีชีวิตอย่างตั้งเป้าหมาย ซึ่งในชีวิตของแต่ละคนมีเป้าหมายไม่เหมือนกันเช่นตั้งเป้าหมายในเรื่องของครอบครัว การศึกษา หน้าที่การงาน การเงิน สุขภาพหรืออื่นๆซึ่งแตกต่างกันไป แต่สิ่งที่ไม่แตกต่างเลยคือเมื่อบุคคลใดตั้งเป้าหมายชัดเจนและได้ลงมือทำในสิ่งที่สัมพันธ์กับผลลัพธ์แห่งเป้าหมายนั้น จะทำให้ชีวิตมีความหวังและมีพลังมุ่งมั่นฝันฝ่าในการดำเนินชีวิตเพื่อทำให้บรรลุเป้าหมายของตนนั่นเอง

และในเป้าหมายต่างๆนั้นมีความหมายอยู่ในนั้นมากมาย ซึ่งทุกคนคงต้องค้นหาคุณค่าและความหมายของเป้าหมายที่ตนเองตั้งไว้ให้ดีว่าหมายความถึงอะไร เช่นทำธุรกิจบรรลุเป้าหมายหมายถึงความสำเร็จและชัยชนะในการทำงาน ทำงานด้านสาธารณะกุศลหมายถึงการได้ช่วยเหลือเกื้อกูลผู้อื่นให้พ้นความทุกข์ยากลำบากใจ เป้าหมายในการเรียนรู้และพัฒนาตนเองหมายถึงความก้าวหน้าทางสติปัญญาทั้งทางโลกและทางธรรมเป็นต้น

เป้าหมายและความหมายที่อยู่ด้วยกันอย่างชัดเจนจะทำให้มีพลังชีวิตในการอยากดำรงอยู่และมุ่งมั่นฝันฝ่าเพราะมีเป้าหมายและมีความหมายที่ดีนั่นเอง ดังเช่นผู้ป่วยโรคซึมเศร้าหลายคนที่คิดอยากฆ่าตัวตายแต่ก็เปลี่ยนใจเมื่อนึกได้ว่าทุกครั้งที่ขับรถเข้าบ้าน ทั้งสุนัขและแมวจะนั่งรออยู่หน้าบ้าน หากฆ่าตัวตายไปแล้วแมวและสุนัขจะอยู่ได้อย่างไรและใครจะให้ข้าวปลาอาหารแก่สุนัขและแมวเหล่านั้น นั่นคือเขาเห็นคุณค่าและความหมายของการมีชีวิตอยู่ว่ามีความหมายต่อการดูแลสัตว์เลี้ยง จึงทำให้มีเป้าหมายที่จะดำรงชีวิตอยู่ต่อไป

ขณะเดียวกันทุกๆเป้าหมายและความหมายจะส่งผลต่อการเกิดสายสัมพันธ์ในอีกหลายรูปแบบดังเช่นตัวอย่างที่กล่าวมา นั่นคือผู้ป่วยคนที่ติดเชื้อเอชไอวีดังกล่าวเห็นคุณค่าและความหมายของการมีชีวิตอยู่ก็ด้วยเห็นสายสัมพันธ์ระหว่างตัวเขากับพยาบาลสาธารณสุขที่ดูแลเอาใจใส่เขาจึงหันกลับมาตั้งใจรับประทานยารักษาตนเองใหม่อีกครั้งหนึ่ง ในขณะที่นักธุรกิจที่หันมาใส่ใจจะออกกำลังกายและเลิกสูบบุหรี่ก็ด้วยเห็นคุณค่าความหมายและสายสัมพันธ์ของสุขภาพตนเองและบุคคนในครอบครัวของเขานั่นเอง

เป้าหมาย ความหมายและสายสัมพันธ์สูงสุดที่มนุษย์ทุกคนควรมีคืออุดมการณ์และความอิ่มเอิบเบิกบานทางจิตวิญญาณ นั่นคือมีชีวิตที่สงบสุขเปี่ยมเมตตากรุณาต่อตนเองและผู้อื่นตลอดทั้งสังคมและสรรพสัตว์ทั้งหลาย หากเป็นศาสนิกชนของศาสนาแนวเทวนิยมก็คือการเข้าถึงและเข้าใกล้ดินแดนแห่งพระผู้เป็นเจ้านั่นเอง ส่วนพุทธศาสนิกชนก็คือการลดละความมีทิฏฐิมานะและอัตตาต่างๆกระทั่งปล่อยวางจนเห็นความว่างของจิตและเข้าสู่การดับทุกข์ดับกิเลสโดยสิ้นเชิงเพื่อเข้าถึงพระนิพพานในที่สุด
และในโอกาสเริ่มต้นปีใหม่ 2563 นี้ทุกท่านได้ตั้งเป้าหมาย ได้เห็นความหมายและสร้างสายสัมพันธ์เพื่อการมีพลังสุขภาพจิตที่เข้มแข็งกันแล้วหรือยัง

Assoc. Prof. Dr. วุฒิพงศ์ ถายะพิงค์

นักส่งเสริมสุขภาพจิตด้วยสหศาสตร์ ประธานสถาบันพัฒนาศักยภาพมนุษย์และกลยุทธ์สู่ความสำเร็จ wuttipong academy นักเขียนด้านสุขภาพจิตการสื่อสารและศาสนาปรัชญา สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, มติชน, อมรินทร์ธรรมะ, ซีเอ็ด, ดีเอ็มจี และวิชบุ๊ก

Recommended Posts